၁။ ပူပင္စရာအေတြးေတြ ၀င္လာရင္ စိတ္႐ႈပ္လြန္းတယ္။ မေတြးမိေအာင္
ႀကိဳးစားၾကည့္လုိက္။ ဘယ္ေလာက္ေအးခ်မ္းလဲ။ စိတ္႐ႈပ္စရာဆိုတာကေတာ့ အနဲနဲ႔
အမ်ားရွိေနၾကတာပဲ။ အ႐ႈပ္ထဲမွာ ရွင္းေအာင္ေနႏုိင္ဖုိ႔သာ
အေရးႀကီးတယ္။
၂။ ကုိယ္ခ်င္းလဲစာ၊ အၾကင္နာလဲရွိတာကို စာနာတတ္တယ္လုိ႔ ဆုိတာထင္တယ္။
ဒီအသိေလးနဲ႔ ဒီသေဘာတရားေလးအေျခခံလုိက္ရင္ တစ္ေယာက္အေပၚတစ္ေယာက္
နားလည္ခြင့္လႊတ္ႏုိင္တာ အမွန္ပဲ။
၃။ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ အသက္ရွင္ေနရတဲ့ဘ၀ကုိ ရေအာင္ယူ၊
ပူပင္စရာမွန္သမွ် ခ၀ါခ်၊ ေသာက ကင္းစင္ စိတ္ၾကည္လင္
၄။ တရားသေဘာနဲ႔ အမ်ားသေဘာက တစ္ျခားစီပဲ။
၅။ တရားအေပၚမွာ ျမတ္ႏုိးယံုၾကည္လုိက္ပါ။ ယံုၾကည္တဲ့အတုိင္း
ေရွာင္သင့္တာေရွာင္ လုိက္နာသင့္တာေလးေတြ လုိက္နာလုိက္ပါ။ တရားဟာ အားကုိးရာအစစ္
ျဖစ္လာပါတယ္။ ကုိယ္ေစာင့္တဲ့တရားက ကုိယ့္ဘ၀ရဲ႕ ခြန္အားပဲ။ ကုိယ့္ေနာက္မွာ
ဘယ္သူမွမရွိခ်င္ေန၊ တရားရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ သတၱိလဲ
ေကာင္းလာတယ္။
၆။ မဂၤလာနံနက္ခင္းပါ။ မဂၤလာရွိခ်င္ရင္ မဂၤလာမရွိတာေတြ
ေရွာင္လုိက္ပါ။ မဂၤလာဆုိတာ ကုသုိလ္တရားပဲ။ အကုသုိလ္ေရွာင္လုိက္ရင္ မဂၤလာရွိမွရွိ။
မဂၤလာရွိမွ က်က္သေရ ရွိမယ္။ က်က္သေရရွိမွ တင့္တယ္မယ္။
၇။ လြယ္ေနတာကို ခက္ေအာင္လုပ္တတ္ၾကသည္။ အဆင္ေျပေနတာကို
မေျပေအာင္လုပ္တတ္ၾကသည္။ ခ်မ္းသာေနတာကို ဆင္းရဲေအာင္လုပ္တတ္ၾကသည္။
ေကာင္းေနတဲ့စိတ္ေတြ ပ်က္ေအာင္လုပ္တတ္ၾကသည္။
၈။ အေကာင္းေျပာတုိင္းလဲ အေျပာေကာင္းခ်င္မွ ေကာင္းမယ္။
အေျပာေကာင္းတုိင္းလဲ အေကာင္းေျပာဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မယ္။
(စဥ္းစားတတ္ဖုိ႔ပါ)
၉။ ကံအက်ိဳးေပး ဘယ္ေလာက္ ဆုိးေနပါေစ၊ ေကာင္းတဲ့ကံသာ လုပ္ေနပါ။
အက်ိဳးေပးလဲ ေကာင္းလာမွာပါပဲ။ ကံဆုိးႀကံဳေနရလုိ႔သာ လက္မိႈင္ခ်ေနမယ္ဆုိရင္ အ႐ံႈးထဲက
အျမတ္ဘယ္ထြက္ပါ့မလဲေလ။
၁၀။ လူတစ္ေယာက္မွာ အားနဲခ်က္လဲ ရွိတယ္။ အားသာခ်က္လဲ ရွိတယ္။
အားနဲခ်က္ကုိသာ ၾကည့္ေနမယ္ဆုိရင္ အေပါင္းအသင္းလုပ္ခ်င္စရာ မရွိဘူး။
အားသာခ်က္ကုိခ်ည္း ၾကည့္ေနမယ္ဆုိရင္လဲ အေကာင္းျမင္လြန္းသြားမယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးကုိ
မွ်မွ်တတ ၾကည့္တတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရတယ္။ အားနဲခ်က္ကုိ သည္းခံ၊ အားသာခ်က္ကုိ လက္ခံ။
ဒီလုိ က်င့္သံုးသြားရင္ မေပါင္းသင္းခ်င္စရာလူဆုိတာ မရွိေတာ့ဘူး။
၁၁။ ေလာဘရဲ႕နယ္၊ ႀကီးေလက်ယ္၊
ပယ္လယ္ျပင္က႐ံႈးရသည္။
၁၂။ သူေျပာမွ ၿပီးရတဲ့ သူမျဖစ္ပါေစနဲ႔။ ကိုယ္တုိင္
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္တဲ့ သူျဖစ္ပါေစ။
၁၃။ အရိယာေတြ ရဟႏၲာေတြ ဘုရားရွင္ ပေစၥကဗုဒၶါအရွင္ျမတ္ႀကီးေတြ
ထားေတာ္မူတဲ့ စိတ္ထားမ်ိဳးကုိ ပုထုဇဥ္ေတြ လုိက္နာႏုိင္ေအာင္ ေျပာျပေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့
ပုိလြန္းေနပါလိမ့္မယ္။ ပုထုဇဥ္မွာ ပုထုဇဥ္စိတ္ပဲ ေပၚတယ္။ အရိယာစိတ္ ေပၚကိုမေပၚဘူး။
အရိယာျဖစ္မွ အရိယာစိတ္ေပၚမွာကုိး။ ဒီ concept လြတ္ေနေတာ့ အရိယာေတြရဲ႕ စိတ္ကုိ
ပုထုဇဥ္ထဲ ႐ုိက္သြင္း၊ ဟုိက နားေထာင္႐ံုပဲ ေထာင္ႏုိင္တယ္၊ ၿပီးေတာ့
ဒံုရင္းဒံုရင္းပဲ ျပန္ဆုိက္တယ္။
၁၄။ အမွန္ျမင္ႏုိင္ရင္ အျမင္မွန္လာမယ္။ အျမင္မွန္လာၿပီဆုိရင္
အမူအက်င့္ေတြလဲ မွန္လာမွာပါ။ အမွန္ျမင္တာက အရွိအတုိင္း ပကတိအတုိင္း ျမင္တာပါပဲ။
ျမင္လုိက္ရတဲ့အတုိင္း သိလုိက္ရတဲ့အတုိင္း အမွားဘက္ကုိ လက္မခံဘဲ အမွန္ဘက္ကသာ
ရပ္တည္ၿပီး ခံယူက်င့္သံုးမယ္ဆုိရင္ အျမင္မွန္ျဖစ္လာပါတယ္။
၁၅။ အမွန္သိရာမွ အသိမွန္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေနရတယ္။ အသိမွန္လာရင္
မမွန္တာေတြ ေရွာင္ရွားႏုိင္လာမယ္။
၁၆။ တရားနဲ႔ ေျဖႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ေလာက္ပဲ တရားနဲ႔ေနႏုိင္ေအာင္
ႀကိဳးစားလုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာင္ တရားတန္ဖုိးကုိ
တကယ္နားလည္သေဘာေပါက္လာႏုိင္ပါတယ္။
၁၇။ ေနာက္ဆုတ္ေနာက္ဆုတ္လုပ္ေနရင္ ေနာက္ေရာက္သြားမယ္။
ေရွ႕ေရာက္ခ်င္ရင္ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္နဲ႔။
(ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္တဲ့အလုပ္ကိုေျပာတာ)။
၁၈။ သူေတာ္ေကာင္းအရိပ္ခုိလုိက္ရတဲ့အခ်ိန္ေလးဟာ အလြန္တရာမွ
ေအးခ်မ္းလွပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းေတြရဲ႕ စကားကလဲ ေအးၿငိမ္းေစသကဲ့သုိ႔ သူတုိ႔ရဲ႕
အျပဳအမူေတြကလဲ ေအးၿငိမ္းေစတာပါပဲ။ သူေတာ္ေကာင္းနဲ႔ေတြ႔လုိ႔ စိတ္ဆင္းရဲသြားတယ္ဆုိတာ
မရွိဘူး။ အေအးဓာတ္ေတြ ကူးစက္လာသလုိ ခံစားရတယ္။
၁၉။ အပါယ္က်မွာေၾကာက္လုိ႔ သီလေစာင့္တာလား၊ သီလကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးလုိ႔
သီလေစာင့္တာလား။ အပါယ္က်မွာေၾကာက္လုိ႔ သီလေစာင့္တာဆုိရင္ သီလကုိ
ခ်စ္ျမတ္ႏုိးတာမဟုတ္ေသးဘူး။ သီလကို ျမတ္ႏုိးလုိ႔ေစာင့္တာဆုိရင္ အပါယ္လဲ
မေရာက္ေတာ့ဘူး။ (စဥ္းစားမိသေရြ႕ပါ)
၂၀။ အမွားေတြကို အမွန္ထင္ၿပီး ရဲရဲရင့္ရင့္ ေျပာတတ္ဆုိတတ္ေအာင္
လူေတြကုိ ပံုသြင္းထားလုိက္တာ ပိပိရိရိပဲ။ သူတုိ႔ဘက္က မွားတယ္ဆုိတာ
ဘယ္ေတာ့မွမရွိဘူးဆုိတဲ့ ပံုစံနဲ႔ေလ။ မွန္တာကလဲ ဘာတစ္ခုမွမရွိဘဲနဲ႔။ ဒီလုိလူေတြ
ေတြ႔ၾကဘူးမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မမွန္တာေတြ မွန္ေနတဲ့ေခတ္ႀကီးမွာ အမွန္ေတြ
မွားေနၾကေလရဲ႕။
၂၁။ ပညာယူတတ္သူအတြက္ ျပႆနာတစ္ခုခုတက္တုိင္း ပညာတစ္ခုခုရတယ္။
ျပႆနာေတြ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရေလ စိတ္ဓာတ္ေတြ ရင့္က်က္လာေလသာ ျဖစ္တယ္။
ျပႆနာေတြကုိ အေကာင္းဆံုးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္းနဲ႔ စိတ္စြမ္းအားေတြ
ျမင့္မားလာတယ္။
၂၂။ တရားအားထုတ္ၿပီး တရားလဲ ကိန္းဖုိ႔လုိပါတယ္။
၂၃။ အတူျမင္ေပမယ့္ အျမင္မတူႏုိင္ပါ။
၂၄။ ကုိယ္ဆင္းရဲတာထက္ စိတ္ဆင္းရဲတာက ပုိဆုိးတယ္။
စိတ္ဒဏ္ရာအနာတရျဖစ္လာရင္ ေတာ္ေတာ္ အကုရခက္တယ္။ ကုိယ္ဆင္းရေတာ့ ကာယိကဒုကၡ၊
စိတ္ဆင္းရဲေတာ့ ေစတသိကဒုကၡ။ ဒုကၡေတြခ်ည္းပဲေပါ့။ စိတ္ဆင္းရဲလာရင္
စိတ္ထြက္ေပါက္ရွာတဲ့အေနနဲ႔ ထင္ရာျမင္ရာေတြ လုပ္တတ္ၾကတယ္။ အမွားေတြ
ထပ္လာတတ္တယ္။
၂၅။ အရွိတရားကုိသိရင္ အသိတရားေတြ ရွိလာတယ္။
၂၆။ ၀ဋ္ဆုိတာ ဒီဘ၀မွာတင္ ျပန္လည္တတ္တယ္။ ကုိယ္က သူမ်ားအေပၚ
အႏုိင္က်င့္ထားရင္ ကုိယ့္လဲ အႏုိင္က်င့္သူ ေပၚလာတာပဲ။ ကိုယ္က သူမ်ားအေပၚ
လူလည္က်ထားရင္ ကုိယ့္အေပၚလဲ လူလည္က်သူ ေပၚလာတာပဲ။ ကုိယ္က သူမ်ားကုိ ဒုကၡေရာက္ေအာင္
စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္ထားရင္ ကုိယ့္လဲ ျပန္လုပ္တဲ့သူ ေပၚလာတာပဲ။ ကုိယ္က မိဘေတြကို
မေထရ္မဲ့ျမင္ ျပဳခဲ့ရင္ ကိုယ့္သားသမီးေတြကလဲ ကုိယ့္အေပၚ အဲလုိ ျပန္ျပဳလာတာ။ ေ၀းေ၀း
မရွာပါနဲ႔၊ ကုိယ့္နားနီးရာ လုိက္ၾကည့္လုိက္ရင္ ေတြ႔ရမွာပါ။
၂၇။ စိတ္ညစ္ရင္ အာ႐ံုေနာက္မလုိက္နဲ႔။ ညစ္တဲ့စိတ္လုိက္ၾကည့္။
အာ႐ံုဆုိတာ စိတ္ညစ္စရာေတြကို ေျပာတာ။ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္၀ါ့ေၾကာင့္ ဘာေၾကာင့္
ညာေၾကာင့္ဆိုတာေတြေပါ့။ အဲဒါေတြေနာက္လုိက္ေလ ပုိစိတ္ညစ္ေလပဲ။ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ
ညစ္တဲ့စိတ္ေလး လုိက္ၾကည့္ေနလုိက္ေတာ့ အာ႐ံုေပ်ာက္သြားတယ္။
စိတ္ျပန္ၾကည္လာတယ္။
၂၈။ စိတ္ေကာင္းထား႐ံုေလးနဲ႔ နိဗၺာန္မေရာက္ဘူးလုိ႔ ေျပာၾကတယ္၊
ဟုတ္ပါတယ္။ မဂ္ဉာဏ္ရမွ နိဗၺာန္ရမွာေလ။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ေကာင္းေလးမွ မရွိရင္လဲ
နိဗၺာန္မေရာက္ဘူးလုိ႔ေတာ့ နားလည္ေစခ်င္တယ္။ စိတ္ေကာင္းမရွိသူေတြ
နိဗၺာန္ေရာက္တယ္ဆုိရင္ နိဗၺာန္က အဓိပၸါယ္မဲ့သြားမွာေပါ့။
၂၉။ စဥ္းစားပါ၊ ေတြးေတာပါ၊ စဥ္းစားေတြးေခၚသမွ် ေကာက္ခ်က္ခ်ပါ၊
အေျဖထုတ္ပါ။ ေမ့မွာစုိးရင္ မွတ္စုစာအုပ္မွာေရးပါ။ ၿပီးရင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါ။ ဒါဟာ
ဘ၀ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ ေသာ့ခ်က္ပါပဲ။
၃၀။ ကုသုိလ္က အဆန္လမ္း၊ အားစုိက္ေလွာ္ခတ္ေနမွ ဆန္တက္၏။ အကုသိုလ္က
အစုန္လမ္း၊ အထူးေလွာ္ခတ္ေနစရာမလုိ၊ အလုိလုိစံုဆင္း၏။
မွတ္ခ်က္။ ။ လင့္တစ္ခုမွ ျပန္လည္ မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါေၾကာင္း ၀န္ခံပါရေစ။
ကြ်န္ေတာ္၏ မိတ္ေဆြ၊ ေရာင္းရင္းမ်ားကုိ သိရွိ၊ ဆင္ျခင္ နာယူ
နုိင္ရန္ အတြက္ ျပန္လည္ မွ်ေ၀လုိက္ရျခင္းပါ။
ကုိမ်ဳိး